Sanatsal çeviri, yüzyıllardır sadece bir metni ya da sözlü mesajı aktarmanın ötesinde bir düşünceyi ve fikri de iletmenin en sanatsal yoludur. Öyle ki bu iletim biçimi, sanatsal ürünlerin sunduğu görüşleri de okuyuculara ve ziyaretçilere iletmektedir. Günümüzde birçok galeri, sergilerinde birçok yayınevi ise kitaplarında sanatsal çeviri kullanmaktadır. Geçmişten günümüze kitap çevirisi, en yaygın çeviri türlerinden biri olmuştur. Fakat sanatsal çeviri sadece edebi tercüme ile sınırlı değildir. Sergide karşılaşılan bir resmin içinde dahi sanatsal çeviri mevcuttur. Sanatsal çeviri türleri ve detayları…
Tiyatro Oyunları Çevirisi
Sanatsal çeviri türleri arasında oldukça sık kullanılan tiyatro çevirisi her yıl yüzlerce oyunun sergilenmesine zemin hazırlamaktadır. Shakespeare gibi klasiklerden başlayan bu yapıtlar oldukça çeşitlidir. Tiyatro çevirisi yapılırken unutulmaması gereken bir şey vardır. O da her tiyatro eseri; belli bir kültürün, dönemin ve yazarın eseridir. Yani her tiyatro eserini aynı üslup ile çevirmek ya da dönemsel özellikleri göz ardı etmek doğru değildir. Örneğin Orta Çağ döneminden bir oyun çevriliyorsa bu dönemde kullanılan dilin özellikleri göz önüne alınmalı, objeler dikkatli seçilmelidir. Ayrıca motamot çeviri yapmak da bir tiyatro çevirisi için yanlış olacaktır. Aynı edebiyat çevirileri gibi metnin ruhunu çevirmek de gerekir. Tiyatro oyun çevirisi yapacak kişilerin tiyatrolar ile ilgili olması, sık sık oyunlar izlemesi de çevirmenin hem işini kolaylaştırır hem de daha doğru çeviriler çıkmasını sağlar.
Kitap Çevirisi
Yazınsal çeviri dendiğinde ilk olarak akla gelen kitap çevirisi, dünya üzerinde tercih edilen en yaygın çeviri türlerinden biridir. Her yıl yeni eserler üretilmekte ve bunların çevirisine ihtiyaç duyulmaktadır. Konu kitap çevirisi olduğundan İngilizce, Arapça, Farsça, Hintçe demeksizin binlerce eserin çevirisi yapılmakta ve okunmaktadır. Kitap çevirisi yaparken çevirmenlerin tecrübe sahibi olması ve hedef kültüre hakim olması önemlidir. Çünkü çevirmen başka bir kültürü kendi ülkesine tanıtma ya da uyarlama görevlerine sahip olacaktır. Kitap çevirisi sanatsal çeviri türlerinden biridir. Bunun nedeni ise içinde söz oyunları, edebi kullanımlar, kültürel ögeler ve mizaç bulundurabilir. Her kitap türü, kendine özgü çeviri yöntemlerine sahiptir. Örneğin bir aşk romanı ile bilimsel kayıtların tutulduğu bir günlüğün çevirisi aynı olmayacaktır.
Yazınsal Çeviri Türlerinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yazınsal çeviri oldukça geniş bir başlıktır. Bu tercümenin alt dalları arasında şiir çevirisi, roman çevirisi, oyun çevirisi gibi türler bulunmaktadır. Öncelikle çevirmenin çeviri yapacağı türden eserlere hakim olması gerekir. Hiç şiir okumamış bir kişinin şiir çevirisi yapması hayal edilemez. Çünkü edebi terimlere hakim değildir. Her ne kadar özel alan çevirisine benzemese de yazınsal alanın da kendine özgü terimleri bulunmaktadır ve çevirmenlerin bu terimlerde uzmanlığı bulunmalıdır.
Bunun dışında yazınsal çevirmen hedef dile ve kaynak dile profesyonel olarak hakim olmalı, kültürel ögeleri derinden bilmelidir. Ancak bu gibi özellikler, kusursuz bir çevirinin ortaya çıkmasını sağlayacaktır. Bunun dışında çeviri ardından redaksiyon işlemi de önemlidir. Çevirmenin gözden kaçırdığı hataları ve ilginç kullanımları redaktör ikinci bir bakış olarak kolayca fark edecektir. Çeviri Çözümleri olarak yetkin çevirmenler ve uzman redaktörler ile çalışarak size kaliteli kitap çevirisi ve diğer sanatsal çeviri hizmetlerini sağlamaktayız.
Görsel Sanatlar Çevirisi
Son yıllarda çevirinin dilden dile bir yaklaşım değil, kültürden kültüre bir süreç olması disiplinler arası yeni alanların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Çeviri ve kültür arasındaki sıkı bağ araştırmaların konusu olmaya devam etmektedir. Çeviri, sanatın ve sanatçının kendini ifade etmesinde yeri dolmaz bir araçtır. Feminizm gibi bakış açıları ise çeviriye yeni bir boyut kazandırmaktadır. Bu boyutta çeviride kaynak ve erek metin arasında fark yoktur ve orijinal metin kopya metin ayrımı da yoktur. Yeni bir yaratım, yazım vardır. Yeniden yaratım adı altında çeviri metinlere özgürlük tanınır ve süreç sonucunda çeviri sanatı ortaya çıkar. Bu noktada da çevirmen kendi ürününün sanatçısıdır. Görsel sanatlar da bu durumda çevirinin en büyük yardımcılarından olabilir. Yazınsal olarak ifadesinde zorlanılan eserlerin çevirisi, bir görsele dönüştürülebilir ya da tasarlanabilir. Bu bir yeniden yazım örneğidir. Ayrıca sergilerde ve galerilerde yer alan eserlerin açıklamalarının da çevirisi yapılmaktadır. Bu gibi durumlarda da görsel sanatlar ve çeviri iç içedir.
Sanatsal Çeviri Hataları Nasıl Ortaya Çıkar?
Çevirilerde, özellikle de görsel sanatlarda yer alan hatalarda birçok yanlış anlaşılma ortaya çıkmaktadır. Bunun en bilinen örneklerinden biri Veba eserinin yanlış yorumlanması ve çeviri yoluyla yayılmasıdır. Kara ölüm olarak adlandırılan hastalığı, Arnold Böcklin Veba eserinde etkileyici bir şekilde tasvir etmiştir. Fakat sembolist Arnold’ın kabuslar ve ölüm üzerine bir düşkünlüğü olduğundan tasvirinde yoğunlukla karanlık ögeler kullanmıştır. Çiziminde de simsiyah bir adama yer veren Arnold çeviri hataları nedeniyle yanlış yorumlanmıştır. Veba’nın semptomları arasında ateş ve terleme gibi etkiler bulunsa da resmi yanlış yorumlayan İsveçli ve Danimarkalı tarihçiler nedeniyle bedenin siyahlaşması da bir semptom zannedilmiştir. Hatta bu nedenle hastalığın adı Black Death, yani Kara Ölüm olmuştur. Yazdığı makalede Kara Ölüm’e yer veren Alman Doktor nedeniyle çeviri yolu ile bu isim yayılmış ve bir eserin yanlış yorumlanması hastalığın adının doğmasına neden olmuştur.
Sanatsal Tercüme için Profesyonel Bir Çeviri Bürosu
Kaliteli ve güvenilir sanatsal çevirilerinde tek adresiniz Çeviri Çözümleri… Uzman çevirmen kadromuz ve nitelikle proje yöneticilerimiz ile şiirden romana birçok türde sanatsal çeviri hizmetleri sunuyoruz. Bu hizmetlerimizden faydalanmak için info@ceviricozumleri.com adresine ya da 0212 221 45 21 veya 0553 910 31 32 numaralı MOBİL / WHATSAPP / TELEGRAM hatlarımıza yazarak ya da arayarak bizlere ulaşabilirsiniz.